De feestelijke decembermaand is aangebroken, een tijd vol gezelligheid, cadeautjes en samenzijn. Maar voor veel gezinnen, met name voor samengestelde gezinnen, kan deze periode ook stressvol zijn. Het regelen van cadeautjes, het plannen van feestdagen met de familie, het afstemmen met de ex-partner over de wisseldagen, en afstemmen van verwachtingen vraagt veel tijd en energie.
In deze blog deel ik tips speciaal voor samengestelde gezinnen om de feestdagen zo ontspannen mogelijk te laten verlopen.

Decembermaand: feestmaand of stressmaand? Tijd, energie en stress

De decembermaand staat weer voor de deur. Oftewel, de decemberdrukte gaat weer beginnen met Sinterklaas, kerst, Oud & Nieuw. En in mijn geval heb ik ook nog de verjaardag van onze tweeling die er precies tussenin valt. Het zijn allemaal leuke feestdagen, maar deze periode vraag veel tijd en energie. Het is de energie en tijd die we niet altijd hebben. Tijd om al die cadeautjes te kopen, in te pakken, te verstoppen, gedichten te schrijven, wortels afhappen en weer terugleggen in de schoen, bedankbriefjes schrijven namens Piet, niet vergeten iets lekkers te kopen voor in de schoen, rommel maken in je huis omdat rommelpiet is langs geweest. Je eigen gemaakte rommel de volgende dag weer opruimen;)

Ja, deze dingen zijn ook allemaal ontzettend leuk om te doen! Je gaat helemaal mee in de beleving van het kind. In mijn geval in de beleving van de 2 kinderen van mijn vriend, mijn bonuskinderen. Onze tweeling is bijna twee, die krijgen hier nog niet heel veel van mee. 

De oudste van acht heeft sinds kort een ‘geheimpje voor zijn zusje’. Die staat nu aan de kant van de volwassenen en speelt het spel mee. Maar ik denk vooral omdat hij het zelf toch wel erg leuk vind allemaal. Want toen het Sinterklaas journaal van start ging, zag ik hem wel heel enthousiast kijken en was hij de eerste die met mij het verlanglijstje online wilde vullen op www.sinterklaasjournaal.nl. En wat hebben ze dat toch leuk aangepakt bij het Sinterklaasjournaal! Je zou bijna geloven dat het echt is;)

Doordat hij nu weet dat wij degene zijn die cadeautjes kopen, ervaar ik ook wat meer stress. Stress om het goed te doen. Zo kan de oudste bijvoorbeeld nogal duidelijk zijn in wat hij heel graag wil hebben. Dit zijn vooral heel veel Lego Minecraft, Lego Dreamzzz en Lego Ninjago. Dit gaat hij uiteraard niet allemaal krijgen, ik ben toch zeker Sinterklaas niet;) 

De stress rondom feestdagen als bonusmoeder

Wij (bonus)moeders zijn ook weer in de stress. Want waar haal je alle tijd vandaan om alles te regelen? In de praktijk komt het er toch gauw op neer dat wij vrouwen bijna alles regelen en verzorgen. 

Zo stond ik in een aantal winkels met een verhoogde hartslag (het was echt veel te druk voor mij op dat moment en ik had eigenlijk helemaal geen tijd om naar de winkels te gaan). Ik bedacht me dat deze week de enige week is dat de bonus kinderen hun schoen bij ons kunnen zetten, en dat we dit weekend al Sinterklaas moeten vieren.  We hebben even getwijfeld of we het wel of niet zouden vieren, we wilden het eerst niet vieren. Maar toch bekroop het gevoel me dat dit niet het juiste was om te doen. Want wat zullen de kinderen ervan vinden als ze horen dat het bij ons niet gevierd zal worden omdat ze bij hun moeder zijn die week? Het is ook niet dat ik Sinterklaas niet leuk vind om te vieren, maar ik zou het ook al met mijn familie vieren en we waren er gewoon niet uit of we zin hadden om het nog een keer te moeten vieren. (lees ook: Sinterklaas: verdrinken in het aantal keren Sinterklaas vieren of grenzen aangeven)

Toch vrij op het laatste moment bedacht dat we het toch wel wilden vieren met mijn schoonouders. Dit betekende dat er toch als een malle cadeautjes gekocht moesten worden. Maar wat? Wat vinden ze leuk? Waar worden ze blij van? Gelukkig had ik nog de screenshots van alles wat ze graag op hun verlanglijstje wilden zetten voor het Sinterklaasjournaal en kon ik daarmee aan de slag.

De uitdagingen van feestdagen in een samengesteld gezin

Er zijn zoveel vragen waar veel (bonus)ouders in een samengestelde gezin mee kunnen worstelen rondom de feestdagen, zoals bijvoorbeeld:

• Wordt Sinterklaas in beide huizen gevierd?
• Houden beide huizen hetzelfde aantal cadeautjes en/of budget aan?
• Welke familie nodigen we uit voor de feestdagen?

Voor bonusmoeders die zich druk bezighouden met het voorbereiden en plannen van alle feestdagen in het samengestelde gezin kan het ook nog wel eens als een belastende en ondankbare taak aanvoelen. 

Planning, balans en harmonie

Zo merk ik bijvoorbeeld dat veel planning, afstemming en boodschappen doen op mijn schouders terecht komt. Terwijl ik met mijn verhoogde hartslag in de winkel Sinterklaas cadeautjes stond uit te zoeken voor mijn bonuskinderen vroeg ik me af: “Waarom doe ik dit allemaal?” “Waarom neemt mijn partner hier niet meer initiatief in?” “Waarom ben ik degene die onder werktijd dit allemaal aan het regelen is voor hen?” Deze dynamiek kan soms extra spanning veroorzaken. Het is daarom ook zo belangrijk dat je in deze tijd de waardering van je partner krijgt voor hetgeen wat je allemaal doet. Het maakt het allemaal een stuk dragelijker als je partner ziet wat je allemaal doet en dit ook benoemt. 

Het hoeft natuurlijk echt niet bij iedereen zo te zijn. Velen zullen er in de loop der jaren een goede draai en balans in hebben gevonden. En anderen zijn misschien wel wat meer aan het worstelen met wat nu het juiste is om te doen. Ik merk zelf dat ik daar nu ook meer mee bezig ben, “Hoe kan ik ervoor zorgen dat het de bonuskinderen aan niets ontbreekt deze dagen?” Maar ook “Hoe zorg ik er voor dat ik niet over mijn eigen grenzen heen ga in deze drukke periode?”

En alsof Sinterklaas nog niet druk genoeg is, staan kerst en Oud & Nieuw ook alweer voor de deur. Vooral met een co-ouderschapschema van week op week af zoals bij ons, kan de logistiek een uitdaging zijn en zal je vooraf over bepaalde zaken na moeten denken zoals:

• Hoe verdeel je de feestdagen?
• Met welke opa’s en oma’s vier je kerst?
• Welke familieleden begrijpen dat niet alle kinderen erbij kunnen zijn?
• Hoe regel je het halen en brengen tussen beide huizen?
• Past ons idee of schema ook bij de andere familieleden in de agenda?

Soms moeten er keuzes gemaakt worden die misschien niet voor iedereen even leuk uitpakken. Maar hopelijk zijn deze wel in het belang van de kinderen. Hoe ga je daar als volwassene mee om? Probeer te accepteren dat het is wat het is, je kan het nu toch niet meer veranderen. Blijf niet hangen in je negatieve emoties en geniet extra van hetgeen dat mogelijk is.

Hoe help je de (bonus)kinderen door de decembermaand?

En dan zijn er de kinderen zelf. De decembermaand doet ook veel met kinderen, ze worden vaak drukker en slapen slechter, het zijn ook zoveel indrukken en prikkels om te verwerken.
Voor kinderen in samengestelde gezinnen kan deze decembermaand extra belastend zijn: ze wisselen vaker tussen de twee huizen en worden van hot naar her gesleept tussen familie en bonus familie.

Wat hen zal helpen is dat je ervoor zorgt dat je oog hebt voor wat dit doet voor zowel je eigen kinderen, als je bonuskinderen.
Probeer ruimte te creëren voor rustmomenten en stel hun behoeften voorop. Vraag aan de kinderen wat zij het liefste zouden willen deze tijd. En als er keuzes gemaakt moeten worden, probeer hen hierbij te betrekken. Vertel hen welke keuzes er zijn en vraag naar hun mening. Dit betekend niet dat je hoeft te doen wat zijn willen, maar dit geeft hen wel het gevoel dat er naar hen geluisterd wordt en dat hun mening ertoe doet.

10 Tips om de feestdagen in je samengestelde gezin te overleven

1. Begin op tijd met plannen: Houd rekening met de meerdere families en de verschillende schema’s
2. Communiceer met je partner: Bespreek jullie eigen wensen met elkaar en kijk wat haalbaar is
3. Maak alternatieve plannen: Zorg voor een Plan B of C als het oorspronkelijke idee niet lukt
4. Laat je partner met zijn/haar ex communiceren: laat hem/haar de wensen voorleggen en laat de ex-partners samen kijken naar de mogelijkheden. Doe dit ook met je eigen ex-partner wanneer je zelf ook kinderen hebt uit een eerdere relatie
5. Houd je aan het ouderschapsplan: Wanneer de regeling voor de kinderen omtrent de feestdagen in het ouderschapsplan zijn vastgelegd, houd je hier dan aan. Zeker als de communicatie met een ex-partner stroef verloopt
6. Wees flexibel als het kan: Willen jullie afwijken van de afspraken en iedereen is het ermee eens, doen! Maar leg deze vast in een app of e-mail en bespreek of dit eenmalig is of niet, zo voorkom je onduidelijkheden en teleurstellingen het volgende jaar
7. Creëer een eigen moment: Mocht er behoefte zijn om alleen met jullie gezamenlijke kinderen een moment te hebben, maak dit ook bespreekbaar. Kijk of dit past tijdens de feestdagen of dat er een ander moment hiervoor gecreëerd kan worden en jullie het dan alsnog samen feestelijk vieren
8. Respecteer de behoeften van de kinderen: Zorg voor een goede balans tussen wat jullie willen en wat de (bonus)kinderen graag zouden willen.
9. Focus op de kleine momenten: Ook als alles niet volgens plan verloopt, waardeer wat wél lukt en lach om wat er fout gaat. 
10. Geniet van wat er is: Het hoeft niet perfect te zijn, het gaat erom dat jullie samen zijn op de momenten dat het kan.

Iedereen pakt de feestdagen anders aan, vooral in samengestelde gezinnen. Wanneer je een samengesteld gezin hebt, heb je immers meer rekening te houden met meer mensen. Wanneer je beiden kinderen hebt uit een eerdere relatie kan het zelfs nog gecompliceerder zijn omdat er nog meer families zijn om rekening mee te houden.

Zorg ervoor dat je niet je eigen grenzen overgaat en dat je ook kunt genieten van de kleine dingen. Er is geen goed of fout. Zolang het maar voor jou en jullie goed voelt.

Hoe zorg jij ervoor dat de feestdagen soepel verlopen? Laat je tips en ervaringen achter in de reacties, ik ben benieuwd!

Ik wens jullie hele fijne gezellige feestdagen toe!

Liefs, Renske

Lees ook: Tips voor een gezellige kerstvakantie met je samengestelde gezin